Menu principale:

nerio235.it


Vai ai contenuti

Pagina 68

historiae 56-80

Quaesitum inde,quae sedes bello legeretur.Verona potior visa,patentibus circum campis ad pugnam equestrem,qua praevalebant:simul coloniam copiis validam auferre Vitellio in rem famamque videbatur.Possessa ipso transitu Vicetia;quod per se parvum etenim modicae municipio vires magni momento locum obtinuit reputantibus illic Caecinam genitum et patriam hostium duci ereptam.In Veronensibus pretium fuit;exemplo opibusque partes iuvere;et interiectus exercitus Raetiam Iuliasque Alpes,ac ne pervium illa Germanicis exercitibus foret,obsaepserat.Quae ignara Vespasiano aut vetita:quippe Aquileiae sisti bellum exspectarique Mucianum iubebat,adiciebatque imperio consilium,quando Aegyptus,claustra annonae,vectigalia opulentissimarum provinciarum obtinerentur,posse Vitellii exercitum egestate stipendii frumentique ad deditionem subigi.Eadem Mucianus crebris epistulis monebat,incruentam et sine luctu victoriam et alia huisce modi praetexendo,sed gloriae avidus atque omne belli decus sibi retinens.Ceterum ex distantibus terrarum spatiis consilia post res adferebantur.
183
Quindi la ricerca su quale posto scegliere per il combattimento.Parso preferibile Verona,per i campi intorno adatti agli scontri della cavalleria,dove erano più forti:in contemporanea sembrava vantaggioso e ad effetto sottrarre a Vitellius un comune abbondante di risorse.Nello stesso tragitto presa Vicetia;che di per sé piccolo comune,difatti modesta la popolazione nel comune,assumeva grande rilevanza se si considerava che lì generato Caecina e che era stata liberata la patria del comandante dei nemici.Il prezzo toccò ai Veronenses;dandosi da fare e con le disponibilità aiutarono il partito;-e l’esercito frappostosi aveva sbarrato la Raetia e le Alpes Iuliae,affinchè non vi fosse un passaggio da lì per gli eserciti germanici.Queste azioni all’insaputa di Vespasianus altrimenti stoppate:giacchè comandava di fermare l’armata ad Aquileia e di aspettare Mucianus,e al comando aggiungeva un consiglio,quando l’Aegyptus,le chiavi degli approvvigionamenti,i tributi delle ricchissime province venissero a mancare,di costringere alla resa l’esecrito di Vitellius per mancanza degli stipendi e del cibo.Ugualmente Mucianus con frequenti dispacci consigliava,adducendo come pretesto una vittoria incruenta e senza lutti e argomenti di tal fatta,ma avido di gloria e accentrando su di sé tutti i meriti della guerra.Del resto per la distanza delle regioni i suggerimenti arrivavano dopo i fatti.

Igitur repentino incursu Antonius stationes hostium inrupuit,temptatisque levi proelio animis ex aequo discessum.Mox Caecina inter Hosti..am ,vicum Veronensium,et paludes Tartari fluminis castra permuniit,tutus loco,cum terga flumine,latera obiectu paludis tegerentur.Quod si adfuisset fides,aut opprimi universis Vitellianorum viribus duae legiones,nondum coniuncto Moesico exercitu,potuere,aut retro actae deserta Italia turpem fugam conscivissent.Sed Caecina per varias moras prima hostibus prodidit tempora belli,dum,quos armis pellere promptum erat,epistulis increpat,donec per nuntios pacta perfidiae firmaret.Interim Aponius Saturninus cum legione septima Claudiana advenit.Legioni tribunus Vipstanus Messalla praeerat,claris maioribus,egregius ipse et qui solus ad id bellum artes bonas attulisset.Has ad copias nequaquam Vitellianis pares(quippe tres adhuc legiones erant) misit epistulas Caecina,temeritatem victa arma tractantium incusans.Simul virtus Germanici exercitus laudibus attollebatur,Vitellii modica et volgari mentione,nulla in Vespasianum contumelia:nihil prorsus,quod aut corrumperet hostem aut terreret.Flavianarum partium duces omissa prioris fortunae defensione pro Vespasiano magnifice,pro causa fidenter,de exercitu securi,in Vitellium ut inimici praesumpsere,facta tribunis centurionibusque retinendi quae Vitellius indulsisset spe,atque ipsum Caecinam non obscure ad transitionem hortabantur.Recitatae pro contione epistulae addidere fiduciam,quod submisse Caecina,velut offendere Vespasianum timens,ipsorum duces contemptim tamquam insultantes Vitellio scripsissent.
184
Intanto Antonius con una rapida incursione sulle guarnigioni avversarie irruppe,saggiate le volontà con leggeri scontri ci si separò su un piano di parità.Poi Caecina fortificò gli accampamenti tra Hostilia borgo dei Veronenses e i pantani del fiume Tartarus,luogo sicuro,poiché le spalle erano difese dal fiume,i lati dall’ostacolo dei pantani.Che se ci fosse stata la fedeltà,o si poteva schiacciare con tutte le forze dei Vitelliani le due legioni,non ancora congiuntasi l’armata Moesica,oppure ricacciate indietro in una Italia deserta si sarebbero decise per una turpe fuga.Ma Caecina con diverse esitazioni lasciò l’iniziativa della guerra agli avversari,mentre investe di messaggi quelli che era facile assalire con le armi finchè non si accordò tramite ambasciatori a tradire.Frattanto Aponius Saturninus arrivò colla settima legione,la Claudiana.L’ufficiale al comando era Vipstanus Messalla,di famiglia illustre,egregio lui stesso e l’unico intellettuale di questa guerra.A queste forze giammai pari alle vitelliane(poiché erano ancora tre legioni) Caecina mandò delle lettere,lamentandosi della temerità dei capi di un esercito vinto.Insieme lodava il coraggio dell’armata germanica,con un piccolo e banale accenno a Vitellius,senza nessun insulto a Vespasianus:nulla insomma per corrompere o atterrire il nemico.I comandanti del partito flaviano,tralasciata la difesa della precedente malasorte,si atteggiarono solennemente per Vespasianus,arditamente per la causa,tranquilli sull’esercito, nemici di Vitellius,a mantenere i provvedimenti per centurioni e i tribuni a cui Vitellius aveva accondisceso,e lo stesso Caecina esortavano chiaramente a disertare.Le lettere lette all’ assemblea dei soldati aggiunsero fiducia,poiché Caecina aveva scritto umilmente,quasi timoroso di offendere Vespasianus,i propri comandanti con insolenza ,quasi ingiuriosi nei confronti di Vitellius.

Adventu deinde duarum legionum,e quibus tertiam Dillius Aponianus,octavam Numisius Lupus ducebant,ostentare vires et militari vallo Veronam circumdare placuit.Forte Galbianae legioni in adversa fronte valli opus cesserat,et visi procul sociorum equites vanam formidinem ut hostes fecere.Rapiuntur arma metu proditionis.Ira militum in Tampium Flavianum incubuit,nullo criminis argumento,sed iam pridem invisus turbine quondam ad exitium poscebatur:propinquum Vitellii,proditorem Othonis,interceptorem donativi clamitabant.Nec defensioni locus,quamquam supplices manus tenderet,humi plerumque stratus ,lacera veste,pectus atque ora singultu quatiens.Id ipsum apud infensos incitamentum erat,tamquam nimius pavor conscientiam argueret.Obturbabatur militum vocibus Aponius,cum loqui coeptaret;fremitu et clamore ceteros aspernantur.Uni Antonio apertae militum aures;namque et facundia aderat mulcendique volgum artes et auctoritas.Ubi crudescere seditio et a conviciis ac probris ad tela et manus transitabant,inici catenas Flaviano iubet.sensit ludibrium miles,disiectisque qui tribunal tuebantur extrema vis parabatur.Opposuit sinum Antonius stricto ferro,aut militum se manibus aut suis moriturum obtestans,ut quemque notum et aliquo militari decore insignem adspexerat,ad ferendam opem nomine ciens.Mox conversus ad signa et bellorum deos,hostium potius exercitibus illum furorem,illam discordiam inicerent orabat,donec fatisceret seditio et extremo iam die sua quisque in tentoria dilaberentur.Profectus eadem nocte Flavianus obviis Vespasiani litteris discrimini exemptus est.
185
Quindi all’arrivo delle due legioni,delle quali la terza Dillius Aponianus,l’ottava Numisius Lupus comandava,piacque ostentare le forze e circondare Verona con uno sbarramento militare.Per caso alla legione galbiana era toccata la parte dello sbarramento di fronte al nemico,e la vista da lontano di cavalieri commilitoni procurò una inconsistente paura,come se nemici.Si afferrano le armi per timore di un tradimento.L’ira dei militari s’abbattè su Tampius Flavianus,con nessuna prova del misfatto,ma già da prima malvisto se ne chiedeva la punizione con concitazione:parente di Vitellius,traditore di Otho,ladro di donativi urlavano.Nè spazio per la difesa,benchè supplice tendesse le mani,spesso lungo per terra,con gli abiti stracciati,col petto e la gola scossi dai singhiozzi.Questo proprio era di incitamento per i furiosi,come se l’eccessivo timore denunciasse la coscienza sporca.Aponius,come provava a parlare ,era interrotto dalle voci dei militari,con rumori e grida erano respinti tutti gli altri.Solamente per Antonius non erano chiuse le orecchie dei soldati,e infatti aveva la parlantina , l’abilità di ammansire la truppa e l’autorità.Quando le proteste crebbero e dalle urla e dagli insulti si passò alle armi e alle mani,comandò di incatenare Flavianus.I soldati intuirono la beffa,e scacciati quelli che erano di protezione al tribunale,si preparavano all’azione di forza.Antonius armi in pugno oppose il petto,giurando che per mano dei soldati o delle sue sarebbe morto ,man mano che vedeva uno conosciuto e insigne per qualche onorificenza militare,chiamandolo per nome in aiuto.Poi rivoltosi alle bandiere e alle divinità delle guerre,pregava che quel furore,quelle divisioni,subentrassero piuttosto negli eserciti nemici,fino a chè la turbolenza si dissipò e a giorno ormai finito ognuno ritornò nella tenda.Nella stessa notte la partenza di Flavianus, col soccorso di lettere di Vespasianus fu salvato dal pericolo.


Home Page | Introduzione | historiae 4-30 | historiae 31-55 | historiae 56-80 | historiae 81-100 | historiae 101-120 | Mappa del sito


Torna ai contenuti | Torna al menu