Menu principale:

nerio235.it


Vai ai contenuti

Pagina 32

historiae 31-55

Et oratio ad perstringendos mulcendosque militum animos et severitatis modus,neque enim in plures quam in duos animadverti iusserat, grate accepta compositique ad praesens qui coerceri non poterant;non tamen quies urbi redierat,strepitus telorum et facies belli et militibus ut nihil in commune turbantibus,ita sparsis per domos occulto habitu et maligna cura in omnes,quos nobilitas aut opes aut aliqua insignis claritudo rumoribus obiecerat.Vitellianos quoque milites venisse in urbem ad studia partium noscenda plerique credebant,unde plena omnia suspicionum et vix segreta domuum sine formidine.Sed plurimum trepidationis in publico,ut quemque nuntium fama attulisset,animum voltumque conversis,ne diffidere dubiis ac parum gaudere prosperis viderentur;coacto vero in curiam senatu arduus rerum omnium modus,ne contumax silentium,ne suspecta libertas et privato Othoni nuper atque eadem dicenti nota adulatio,igitur versare sententias et huc atque illuc torquere,hostem et parricidam Vitellium vocantes,providentissimus quisque volgaribus conviciis,quidam vera probra iacere,in clamore tamen et ubi plurimae voces,aut tumultu verborum sibi ipsi obstrepentes.
75
E benevolmente accolti il discorso per intenerire e addolcire l’animo dei soldati e il grado di severità,infatti aveva ordinato di condannare non più di due, e al momento disciplinati quelli che non si era in grado di costringere;tuttavia la calma non era ritornata in città,fracasso di armi e facce inferocite e con i soldati invero per nulla turbolenti in gruppo ma sparsi per le ville con un modo di fare ambiguo e con malevole attenzione per tutti quelli che la nobiltà o le ricchezze o altra notevole qualità aveva reso chiacchierati.I più credevano che anche i soldati vitelliani fossero venuti in città per valutare le simpatie per le fazioni, da qui una diffidenza diffusa su tutto e giusto i nascondigli delle case sicuri.Ma di fuori moltissima trepidazione cosicchè qualsiasi notizia si fosse diffusa, lo spirito e il viso atteggiati in modo da non sembrare disfattisti con le notizie incerte e di essere poco allegri colle positive;ardua veramente la misura dell’atteggiamento quando il senato era forzato in Curia,né un silenzio ostinato,né una sospetta franchezza e conosciuta l’adulazione da Otho ,( cittadino fino a poco prima e uguali cose dicendo), quindi modificavano i giudizi e qui e lì rivoltavano,chiamando Vitellius nemico e parricida,tutti i più prudenti con volgari insulti,qualcuno rinfacciava veri peccati,tuttavia in mezzo al chiasso e dove moltissime voci oppure urlandosi addosso con una cascata di parole

Prodigia insuper terrebant diversis auctoribus volgata,in vestibulo Capitolii omissas habenas bigae,cui Victoria institerat,erupisse cella Iunonis maiorem humana speciem,statuam divi Iulii in insula Tiberini amnis sereno et immoto die ab occidente in orientem conversam,prolocutum in Etruria bovem,insolitos animalium partus et plura alia rudibus saeculis etiam in pace observata quae nunc tantum in metu adiuntur:sed praecipuus et cum presenti exitio etiam futuri pavor subita inundatione Tiberis,qui immenso auctu proruto ponte sublicio ac strage obstantis molis refusus,non modo iacentia et plana urbis loca,sed secura eius modi casuum implevit.Rapti e publico plerique,plures in tabernis et cubilibus intercepti,fames in volgus inopia quaestus et penuria alimentorum,corrupta stagnantibus aquis insularum fundamenta dein remeante flumine dilapsa.Utque primum vacuus a periculo animus fuit,id ipsum,quod paranti expeditionem Othoni campus Martius et via Flaminia iter belli esset obstructum a fortuitis vel naturalibus causis in prodigium et omen imminentium cladium vertebatur
76
Frattanto presagi,riportati da diverse fonti,atterrivano;-nell’atrio del Capitolium cadute le briglie della biga su cui si rizzava la Vittoria,- era schizzata via dalla stanza di Giunone una figura più grande dell’ umana,-la statua del divino Iulius sull’isola del fiume Tiber giratasi dall’occidente all’oriente in una giornata serena e calma,-un bove parlante in Etruria,-anormali parti di animali e molte altre cose nei secoli bui osservate anche in pace ,che ora solamente in situazioni di panico si avvertono.Ma uno straordinario timore, per il presente disastro e per il futuro, da una improvvisa inondazione del Tiber,che distrutto il ponte Sublicium con una immensa piena e rimandato indietro dalla massa respingente delle macerie,non solo i luoghi piani e bassi della città sommerse,ma i sicuri da casi di questo tipo.Moltissimi trascinati via all’aperto,molti sorpresi nelle botteghe e nei giacigli;la gente affamata per mancanza di guadagni e penuria di alimenti,le fondamenta degli edifici indebolite dall’acqua stagnante quindi crollate al rifluire dell’acqua;e non appena le menti furono sgombre del pericolo,proprio ciò che il campo Marzius e la via Flaminia,la strada della guerra,fossero state ostruite erano interpretate, da fortuite o naturali cause, a presagi e segnali di imminenti sciagure.

Otho lustrata urbe et expensis bello consiliis,quando Poeninae Cottiaeque Alpes et ceteri Galliarum aditus Vitellianis exercitibus claudebantur Narborensem Galliam adgredi statuit classe valida et partibus fida,quod reliquos caesorum ad pontem Mulvium et saevitiae Galbae in custodia habitos in numeros legionis composuerat,facta et ceteris spe honoratae in posterum militiae;addidit classi urbanas cohortes et plerosque e praetorianis,viris et robur exercitus atque ipsis ducibus consilium et custodes.Summa expeditionis Antonio Novello,Suedio Clementi primipilaribus,Aemilio Pacensi,cui ademptum a Galba tribunatum reddiderat,permissa,curam navium Moschus libertus retinebat ad observandam honestiorum fidem immutatus,peditum equitumque copiis Suetonius Paulinus,Marius Celsus,Annius Gallus rectores destinati sed plurima fides Licinio Proculo praetorii praefecto.Is urbanae militiae impiger,bellorum insolens,auctoritatem Paulini,vigorem Celsi,maturitatem Galli,ut cuique erat,criminando,quod facillimum factu est,pravus et callidus bonos et modestos anteibat.
77
Otho sistemata la citta e valutata la strategia di guerra,,poiché le alpi Coziae e Penninae e gli altri valichi per le Galliae erano bloccati dagli eserciti vitelliani,decise di assalire la Gallia Narborensis con la forte e fedele al partito flotta,infatti aveva formato i reparti della marina con i superstiti del ponte Milvium e gli incarcerati dal crudele Galba,completata, inoltre, per i restanti con la speranza di un onorato servizio militare;aggiunse ai marinai reparti urbani e molti pretoriani,forza e nerbo dell’esercito e degli stessi comandanti consiglieri e difensori.Il comando supremo affidato a Antonius Novellus,Suedius Clemens,primicenturioni,a Aemilius Pacens,a cui aveva ridato il tribunato toltogli da Galba,la responsabilità delle navi rimaneva al liberto Moschus, sempre col compito di controllare la fedeltà degli ufficiali,Suetonius Paulinus,Marius Celsus,Annius Gallus nominati responsabili delle forze di fanteria e di cavalleria ma grandissimo l’ascendente di Licinius Proculus,prefetto del pretorio.Egli dell’esercito urbano,attivo,inesperto di guerra,mettendo in cattiva luce,-che è facilissimo fare-, le qualità di ciascuno,-l’autorità di Paulinus,il vigore di Celsus,la maturità di Gallus-,malvagio e astuto prevaricava i buoni e i modesti.

Sepositus per eos dies Cornelius Dolabella in coloniam Aquinatem,neque arta custodia neque obscura,nullum ob crimen sed vetusto nomine et propinquitate Galbae monstratus;multos e magistratibus,magnam consularium partem Otho non participes aut ministros bello,sed comitum specie secum expedire iubet in quis et Lucium Vitellium eodem quo ceteros cultu,nec ut imperatoris fratrem nec ut hostis;igitur motae urbis curae,nullus ordo metu aut periculo vacuus,primores senatus aetate invalidi et longa pace desides,segnis et oblita bellorum nobilitas,ignarus militiae eques,quanto magis occultare et abdere pavorem nitebantur,manifestius pavidi;nec deerant e contrario qui ambitione stolida conspicua arma,insignes equos,quidam luxuriosos apparatus conviviorum et inritamenta libidinum ut instrumentum belli mercarentur.Sapientibus quietis et rei publicae cura,levissimus quisque et futuri improvidus spe vana tumens,multi adflicta fide in pace anxii,turbatis rebus alacres et per incerta tutissimi.
78
Relegato nella colonia aquinate nel frattempo,Cornelius Dolabella,sotto sorveglianza né stretta né segreta,per nessuna colpa,ma messo in mostra dall’antico nome e dalla parentela a Galba;Otho ordina a molti magistrati e a gran parte dei consolari di seguirlo,non come aiutanti o generali della guerra,ma sotto forma di accompagnatori,tra i quali anche Lucius Vitellius,col medesimo rispetto che agli altri,né come fratello dell’imperatore,né come nemico;quindi inquieta la città,nessun ceto esente da paura e dal pericolo,i più insigni senatori invalidi per l’età e inetti per la lunga pace,la nobiltà pigra e immemore della guerra,i cavalieri ignari della vita militare,quanto più nell’occultare e nel nascondere il timore brillavano più palesemente paurosi;non mancavano al contrario quelli che per sciocca popolarità, in armi stupende,cavalli magnifici,alcuni in lussuosi allestimenti di banchetti e in occasioni di piacere, spendevano i soldi ,come equipaggiamento di guerra.
Nei saggi calma e preoccupazione per lo Stato,tutti i più superficiali e non previdenti il futuro ,gonfiati di vana speranza;-molti, in pace ansiosi per la perduta reputazione,nello scompiglio lesti e sicurissimi negli incerti tempi.


Home Page | Introduzione | historiae 4-30 | historiae 31-55 | historiae 56-80 | historiae 81-100 | historiae 101-120 | Mappa del sito


Torna ai contenuti | Torna al menu