Menu principale:

nerio235.it


Vai ai contenuti

Pagina 11

historiae 4-30

Inde apud senatum non comptior Galbae,non longior quam apud militem sermo;Pisonis comis oratio.Et patrum favor aderat:multi voluntate,effusius qui noluerant,medii ac plurimi obvio obsequio,privatas spes agitantes sine publica cura.Nec aliud seguenti quadriduo,quod medium inter adoptionem et caedem fuit,dictum a Pisone in publico factumve.Crebrioribus in dies Germanicae defectionis nuntiis et facili civitate ad accipienda credendaque omnia nova,cum tristia sunt,censuerant patres mittendos ad Germanicum exercitum legatos.Agitatum secreto,num et Piso profisceretur,maiore praetextu,illi auctoritatem senatus,hic dignationem Caesaris laturus.Placebat et Laconem praretorii praefectum simul mitti:is consilio intercessit.Legati quoque(nam senatus electionem Galbae permiserat)foeda inconstantia nominati excusati substituti,ambitu remanendi aut eundi,ut quemque metus vel spes impulerat.
19
Successivamente al senato il discorso di Galba non più curato,non più esteso che ai soldati;da Piso un amichevole eloquio e l ’appoggio dei senatori si era palesato ,molti spontaneamente,quelli che non lo avevano voluto con più calore,i neutrali e la maggior parte con favorevole accondiscendenza, guidati dalla speranza personale senza senso civile.E nient’altro detto o fatto in società da Piso nei seguenti quattro giorni che passarono tra l’adozione e l’assassinio.Con le notizie via via più frequenti sulla rivolta germanica e con la città pronta a ricevere e a credere a tutte le novità,quando sono cattive,i senatori avevano pensato di spedire degli ispettori all’esercito germanico.Segretamente un consulto se anche Piso far partire,per maggior prestigio,loro latori della autorità del senato,lui della dignità di Cesare.Piaceva che andasse insieme ancheLaco prefetto del pretorio:egli troncò il suggerimentò.Con vergognosa volubilità anche gli ispettori nominati ,dispensati, sostituiti(infatti il senato aveva delegato la nomina a Galba), a seguito delle raccomandazioni per rimanere o per andare, a seconda se uno era mosso dalla paura o dalla speranza.

Proxima pecuniae cura;et cuncta scrutantibus iustissimum visum est inde repeti,ubi inopiae causa erat.Bis et vicies milies sestertium donationibus Nero effuderat:appellari singulos iussit,decuma parte liberalitatis apud quemque eorum relicta.At illis vix decumae super portiones erant,isdem erga aliena sumptibus quibus sua prodegerant,cum rapacissimo cuique ac perdutissimo non agri aut faenus,sed sola instrumenta vitiorum manerent.Exactioni triginta equites Romani praeposuit,novum officii genus et ambitu ac numero onerosum:ubique hasta et sector,et inquieta urbs actionibus.Ac tamen grande gaudium,quod tam pauperes forent quibus donasset Nero quam quibus abstulisset.Exauctorati per eos dies tribuni e pretorio Antonius Taurus et Antonius Naso,ex urbanis cohortibus Aemilius Pacensis,e vigilibus Iulius Fronto.Nec remedium in ceteros fuit,sed metus initium,tamquam per artem et formidine singuli pellerentur omnibus suspectis.
20
La successiva azione sul bilancio e ai revisori contabili parve giustissimo andare a cercare lì dove era la causa del deficit.Nero aveva dissipato in regalie 800 mila sesterzi:ordinò che uno per uno venissero citati,lasciata a ciascuno di loro la decima parte dell’elargizione.Ma a quelli a malapena rimaneva la decima parte a causa dello sperpero degli altrui beni,lo stesso col quale avevano consumato i propri;cosicchè tutti i più rapaci e viziosi rimanevano senza terre né reddito,ma solo con gli strumenti di perversione:Trenta cavalieri romani adibiti alla riscossione,nuovo tipo di ufficio oneroso, per le raccomandazioni e per il numero;ovunque aste e venditori,la città intimorita dai processi.Tuttavia grande gioia che ci fossero tanti poveri che Nero aveva beneficiato quanti quelli che aveva derubato.In quei giorni licenziati i tribuni del pretorio Antonius Taurus e Antonius Naso,Aemilius Pacensis dell’esercito urbano,Iulius Fronto dei vigili.Non fu un salvacondotto per tutti gli altri,ma l’inizio della paura,come se con mestiere e con il terrore i singoli venissero licenziati,rimanendo tutti sospettati.

Interea Othonem,cui compositis rebus nulla spes,omne in turbido consilium,multa simul exstimulabant,luxuria etiam principi onerosa,inopia vix privato toleranda,in Galbam ira,in Pisonem invidia;fingebat et metum,quo magis concupisceret:praegravem se Neroni fuisse,nec Lusitaniam rursus et alterius exilii honorem exspectandum.Suspectum sempre invisumque dominantibus qui proximus destinaretur.Nocuisse id sibi apud senem principem,magis nociturum apud iuvenem ingenio trucem et longo esilio efferatum;occidi Othonem posse.Proinde agendum audendumque,dum Galbae auctoritas fluxa,Pisonis nondum coaluisset.Opportunos magnis conatibus transitus rerum,nec cunctatione opus,ubi perniciosior sit quies quam temeritas.Mortem omnibus ex natura aequalem oblivione apud posteros vel gloria distingui;ac si nocentem innocentemque idem exitus maneat,acrioris viri esse merito perire.
21
Frattanto molti pensieri agitavano insieme Otho-per lui nessuna speranza da situazioni ordinate,ogni progetto sui disordini,la sfrenatezza dispendiosa anche per un principe,la ristrettezza a stento tollerabile da un cittadino,la rabbia verso Galba,l’invidia per Piso-.si creava anche delle paure per maggiore stimolo:a Nero era stato assai indigesto,né da aspettarsi di nuovo la Lusitania e il privilegio di un altro esilio,sospetto e sempre malvisto dai governanti chi viene indicato come successore,ciò gli aveva nuociuto presso il vecchio principe,di più gli avrebbe nuociuto presso il giovane ombroso di carattere e imbestialito dal lungo esilio,Otho poteva essere ucciso.Quindi si doveva agire e osare,finchè evanescente di Galba l’autorità,di Piso non si fosse ancora consolidata.Nei grandi tentativi opportuni i cambiamenti,né serve l’esitazione dove più rovinosa sia l’inattivita dell’azzardo.La morte dalla natura uguale per tutti si distingue presso i posteri per la gloria o per la dimenticanza e se pur rimane la stessa fine per l’innocente e il colpevole,per l’ uomo più duro è un titolo di merito perire.

Non erat Othonis mollis et corpori similis animus, et intimi libertorum servorumque,corruptius quam in privata domo habiti,aulam Neronis et luxus,adulteria matrimonia ceterasque regnorum libidines avido talium,si auderet,ut sua ostentantes,quiescenti ut aliena exprobrabant,urgentibus etiam mathematicis,dum novos motus et clarum Othoni annum observatione siderum adfirmant,genus hominum potentibus infidum,sperantibus fallax,quod in civitate nostra et vetabitur semper et retinebitur.Multos secreta Poppeae mathematicos,pessimum principalis matrimonii instrumentum,habuerant:e quibus Ptolemaeus Othoni in Hispania comes,cum superfuturum eum Neroni promisisset,postquam ex eventu fides,coniectura iam et rumore senium Galbae et iuventam Othonis computantium persuaserat fore ut in imperium adscisceretur.Sed Otho tamquam peritia et monitu fatorum praedicta accipiebat,cupidine ingenii humani libentius obscura credendi.nec deerat Ptolemaeus,iam et sceleris instinctor,ad quod facillime ab eius modi voto transitur.
22
Non era debole e simile al corpo il carattere di Otho,ma i più intimi liberi e servi scorretti più del dovuto in una privata casa,ricordavano con insistenza a lui voglioso di tali cose, la corte di Nero,lo sfarzo,le avventure,i matrimoni e gli altri piaceri dei regnanti,indicandole come di altri se inattivo,come suoi se avesse osato,incalzato anche dagli astrologi,che nel frattempo dall’osservazione delle stelle annunciavano nuovi rivolgimenti e un luminoso anno per Otho,genere di uomini perfido per i governanti,ingannatore degli speranzosi,che nella nostra società sempre si caccerà e si richiamerà.Gli appartamenti di Poppea avevano avuto molti astrologi,il peggior rogito di un matrimonio regale.Tra questi Ptolemaeus compagno di Otho in Hispania-avendogli pronosticato che sarebbe sopravvissuto a Nero,credibile dopo l’accaduto, con una predizione e in più con il mormorio dei calcolatori l’anzianità di Galba e la giovinezza di Otho lo aveva convinto che avrebbe scalato l’impero.Ma Otho prendeva le profezie come certezze e come avvisi del destino,per il gusto dell’ingegno umano di credere più piacevolmente alle cose oscure,e Ptolemaeus non desisteva,ormai anche istigatore del complotto,al quale molto facilmente si passa da un desiderio di quel tipo.


Home Page | Introduzione | historiae 4-30 | historiae 31-55 | historiae 56-80 | historiae 81-100 | historiae 101-120 | Mappa del sito


Torna ai contenuti | Torna al menu