Menu principale:

nerio235.it


Vai ai contenuti

Pagina 45

historiae 31-55

Non ut ad pugnam sed ad bellandum profecti confluentes Padi et Adduae fluminum,sedecim inde milium spatio distantes,petebant.Celso et Paulino abnuentibus militem itinere fessum,sarcinis gravem obicere hosti non omissuro,quo minus expeditus et vix quattuor milia passuum progressus aut incompositos in agmine aut dispersos et vallum molientes adgrederetur.Titianus et Proculus,ubi consiliis vincerentur,ad ius imperii transibant.Aderat sane citus equo Numida cum atrocibus mandatis,quibus Otho increpita ducum segnitia rem in discrimen mitti iubebat,aeger mora et spei impatiens.
119
Partiti non come per la battaglia ma come si dovesse andare alla guerra,si avviavano verso la confluenza dei fiumi Padus ed Addua,distante da lì sedici miglia. Celsus e Paulinus contrari a esporre il soldato stanco del percorso,appesantito dai bagagli, a un nemico,non impacciato e avanzato di soli quattromila passi, pronto a non perdere l’occasione di attaccarli disordinati, in marcia o sparsi e affacendati nelle trince .Titianus e Proculus,quando soccombevano nella discussione,facevano valere la gerarchia del comando.Veramente un Numida, veloce a cavallo,era presente con disposizioni assai stringenti,nelle quali Otho,rimproverata la rassegnazione dei generali, comandava di correre il rischio,insofferente dell’inazione e stufo di sperare.

Eodem die ad Caecinam operi pontis intentum duo praetorianum cohortium tribuni conloquium eius postulantes,venerunt:audire condiciones ac reddere parabat,cum praecipites exploratores adesse hostem nuntiavere.Interruptus tribunorum sermo eoque incertum fuit,insidias an proditionem vel aliquod honestum consilium coeptaverint.Caecina dimissis tribunis revectus in castra datum iussu Fabii Valentis pugnae signum et militem in armis invenit.Dum legiones de ordine agminis sortiuntur,equites prorupere;et mirum dictu,a paucioribus Othonianis quo minus in vallum impingerentur,Italicae legionis virtute deterriti sunt;ea strictis mucronibus redire pulsos et pugnam resumere coegit:Disposita Vitellianarum legionum acies sine trepidatione,etenim quamquam vicino hoste aspectus armorum densis arbustis prohibebatur.Apud Othonianos pavidi duces,miles ducibus infensus,mixta vehicula et lixae et praeruptis utrimque fossis via quieto quoque agmini angusta,Circumsistere alii signa sua,quaerere alii;incertus undique clamor adcurrentium vocantium,ut cuique audacia vel formido,in primam postremamve aciem prorumpebant aut relabebantur.
120
Nello stesso giorno vennero da Caecina intento alla costruzione del ponte due tribuni dei reparti pretoriani chiedendo un abboccamento con lui:si preparava a ascoltare le condizioni e a rispondere quando all’improvviso degli esploratori annunziarono che il nemico era lì.Interrotto il discorso dei tribuni e quindi non si seppe se avessero intrapreso dei tranelli o un tradimento o qualche onorevole consiglio.Congedati i tribuni,Caecina ritornato agli accampamenti trovò dato il segnale del combattimento su ordine di Fabius Valens e il soldato in armi.Mentre le legioni sorteggiano sull’ordine dello schieramento,i cavalieri si slanciarono avanti e ,è strano a dirsi , a che non fossero ricacciati nelle trincee da un più esiguo numero di Othoniani, furono trattenuti dalla bravura della legione italica.,questa con le spade sguainate costrinse i fuggitivi a ritornare e a riprendere la battaglia.Lo schieramento delle legioni vitelliane senza precipitazione, poiché per quanto vicino il nemico la vista degli armati era impedita dalla fitta macchia.Presso gli Othoniani paurosi i comandanti,il soldato diffidente dei comandanti,mischiati i carri e i vivandieri, e scoscesi i fossi da tutte e due le parti della strada,stretta anche per un assetto di marcia pacifico.Alcuni stavano intorno ai loro stendardi,alcuni li cercavano,dovunque un gridare confuso degli accorrenti,dei vocianti; a seconda dell’audacia o paura di ciascuno,si slanciavano nelle prime file o rifluivano nelle ultime.

Attonitas subito terrore mentes falsum gaudium in languorem vertit,repertis qui descivisse a Vitellio exercitum ementirentur.Is rumor ab exploratoribus Vitellii dispersus,an in ipsa Othonis parte seu dolo seu forte surrexerit,parum compertum.Omisso pugnae ardore Othoniani ultro salutavere:et hostili murmure excepti,plerisque suorum ignaris quae causa salutandi,metum proditionis fecere.Tum incubuit hostium acies integris ordinibus,robore et numero praestantior;Othoniani,quamquam dispersi pauciores fessi,proelium tamen acriter sumpsere.Et per locos arboribus ac vineis impeditos non una pugnae facies:comminus eminus,catervis et cuneis concurrebant.In aggere viae conlato gradu corporibus et umbonibus niti,omisso pilorum iactu gladiis et securibus galeas loricasque perrumpere:noscentes inter se,ceteris conspicui in eventum totius belli certabant.
121
Una infondata buona notizia portò menti, colpite da un improvviso terrore, al languore,trovati alcuni che s’erano inventati che l’esercito si fosse ribellato a Vitellius.Questa voce sparsa dagli esploratori di Vitellius,o se fosse sorta nella parte othoniana per dolo o per caso, non bene appurato.Perso l’ardore al combattimento ,gli Othoniani inoltre lanciarono delle acclamazioni:e accolti da un mormorio ostile e crearono la paura del tradimento tra la maggior parte dei suoi all’oscuro del motivo del salutare.Allora l’esercito nemico con le file integre si fece sotto,per robustezza e numero superiori,-gli Othoniani,per quanto allungati ,di meno, stanchi,accettarono con vigoria la battaglia.E per luoghi intralciati da alberi e vigneti non un unico volto la battaglia:da vicino,da lontano,in massa,a cunei s’azzuffavano.Sul dorso della strada,il corpo a corpo, si toccavano coi corpi e cogli scudi, lasciato andare il lancio di giavellotti,si fracassavano gli elmi e le corazze con le spade e le asce,riconoscendosi tra di sé,in vista a tutti gli altri, combattevano per il successo di tutta la guerra.

Forte inter Padum viamque patenti campo duae legiones congressae sunt,pro Vitellio unaetvicensima,cui cognomen Rapaci,vetere gloria insignis,e parte Othonis prima Adiutrix,non ante in aciem deducta,sed ferox et novi decoris avida.Primani stratis unaetvicensimanorum principiis aquilam abstulere;quo dolore accensa legio et impulit rursus primanos,interfecto Orfidio Benigno legato,et plurima signa vexillaque ex hostibus rapuit.A parte alia propulsa quintanorum impetu tertia decima legio,circumventi plurium adcursu quartadecimani.Et ducibus Othonis iam pridem profugis Caecina ac Valens subsidiis suos firmabant.Accessit recens auxilium,Varus Alfenus cum Batavis,fusa gladiatorum manu,quam navibus transvectam oppositae cohortes in ipso flumine trucidaverant;ita victores latus hostium invecti.
122
Per caso tra il Padus e la via su una pianura scoperta, due legioni si scontrarono,la ventunesima per Vitellio,soprannominata Rapax,famosa di antica gloria,dalla parte di Otho la prima Adiutrix,non condotta in battaglia prima,ma feroce e avida di nuovo prestigio.Quelli della prima abbattute le prime file della ventunesima afferrarono l’aquila,dal quale dolore fu infiammata la legione e contro la prima si buttò,ucciso il delegato Ofidius Benignus,e moltissime insegne e bandiere rapì.Da un’altra parte messa in fuga dall’impeto della quinta la tredicesima legione,quelli della quattordicesima circondati dal concorso di maggiori forze.E mentre già da prima in fuga i generali di Otho,Caecina e Valens irroustivano i suoi con dei rinforzi .Arrivò un fresco aiuto,Varus Alfenus con i Batavi,-polverizzato il corpo dei gladiatori,che trasportato con le navi, dai contrapposti reparti sullo stesso fiume era stato trucidato;-quindi , da vincitori, piombati sul fianco dei nemici.


Home Page | Introduzione | historiae 4-30 | historiae 31-55 | historiae 56-80 | historiae 81-100 | historiae 101-120 | Mappa del sito


Torna ai contenuti | Torna al menu