Menu principale:

nerio235.it


Vai ai contenuti

Pagina 13

historiae 4-30

Ignarus interim Galba et sacris intentus fatigabat alieni iam imperii deos,cum adfertur rumor rapi in castra incertum quem senatorem,mox Othonem esse qui raperetur,simul ex tota urbe,ut quisque obvius fuerat,alii formine augentes,quidam minora vero,ne tum quidam obliti adulationis.Igitur consultantibus placuit pertemptari animum cohortis,quae in Palatio stationem agebat,nec per ipsum Galbam,cuis integra auctoritas maioribus remediis servabatur.Piso pro gradibus domus vocatos in hunc modum adlocutus est:<Sextus dies agitur,commilitones,ex quo ignarus futuri,et sive optandum hoc nomen sive timendum erat,Cesar adscitus sum quo domus nostrae aut rei publicae fato,in vestra manu positum est.Non quia meo nomine tristiorem casum paveam,ut qui adversas res expertus cum maxime discam ne secundas quidam minus discriminis habere:patri set senatus et ipsius imperii vicem doleo,si nobis aut perire hodie nocesse est aut,quod aeque apud bonos miserum est,uccidere.Solacium proximi motus habebamus incruentam urbem et res sine discordia translatas:provisum adoptione videbatur,ut ne post Galbam quidam bello locus esset.Nihil adrogabo mihi nobilitatis aut modestiae;neque enim relatu virtutum in comparatione Othonis opus est.Vitia,quibus solis gloriatur,evertere imperium,etiam cum amicum imperatoris ageret:Habitune et incessu an illo muliebri ornatu mereretur imperium?Falluntur quibus luxuria specie liberalitatis imponit:perdere iste sciet,donare nesciet:Stupra nunc et commissationes et feminarum coetus volvit animo;haec principatus praemia putat,quorum libido ac voluptas penes ipsum sit,rubor ac dedecus penes omnes;nemo enim umquam imperium flagitio quaesitum bonis artibus exercuit.Galbam consensus generis umani,me Galba consentientibus vobis Caeserem dixit.Si res publica et senatus et populus vacua nomina sunt,vestra,commilitones interest ne imperatorem pessimi faciant.Legionum desitio adversus duces suos audita est aliquando:vestra fides famaque inlaesa ad hunc diem mansit;et Nero quoque vos destituit,non vos Neronem.Minus triginta transfugae et desertores,quos centurionem aut tribunum sibi eligentes nemo ferret,imperium adsignabunt?Admittitis exemplum et quiescendo comune crimen facitis?Transcendet haec licentia in provincias et ad nos scelerum exitus,bellorum ad vos pertinebunt.Nec est plus,quod pro caede principis quam quod innocentibus datur,sed proinde a nobis donativom ob fidem quam ab aliis pro facinore accipietis>.
27
Intanto l’ignaro Galba ancora impegnato nelle liturgie sacre importunava le divinità di un impero ormai di altri,quando arriva la notizia che un senatore non identificato è portato nelle caserme,anzi che è Otho quello che è portato,così da tutta la città con un passaparola,alcuni ingigantendo per la paura,alcuni minimizzando neanche allora dimentichi di adulare.Pertanto consultatisi piacque saggiare l’atteggiamento del drappello di guardia nel Palazzo e non tramite Galba la cui autorità integra era conservata per rimedi maggiori.Piso parlò così ai convocati davanti ai gradini:<passa il sesto giorno,commilitoni,da quando ignaro del futuro e se questa carica era da desiderare o da temere che Cesare fui designato- sotto quali stelle per il mio nome o per lo stato è nelle vostre mani-.non che abbia paura di un esito assai infelice per il mio nome poichè abituato alla malasorte,so bene che anche il successo non ha minor pericolo,invece mi addoloro per il padre,per il senato e per lo stesso impero se a noi oggi ci capita di perire ,o ciò che è ugualmente penoso per gli onesti,di uccidere.La consolazione della recente rivolta era la città indenne e il trasferimento dei poteri senza discordia.Sembrava con l’adozione di aver provveduto a che non ci fosse occasione di guerra anche dopo Galba.Nulla aggiungerò del mio lignaggio o equilibrio,non è infatti necessaria una esposizione delle virtù in confronto a Otho,i difetti dei quali soli si gloria, rovinavano lo stato anche quando agiva daamico dell’imperatore;forse lui dall’atteggiamento e dall’andatura e dall’eleganza femminile guadagnerà l’impero?Sono in errore quelli su cui predomina per una magnificenza presa per generosità;costui saprà sprecare,non saprà donare.Ora rivolge i pensieri a adulteri,baldorie e compagnie femminili,queste considera le ricompense del potere,il piacere e il godimento delle quali siano suoi,la vergogna e il disonore di tutti.Nessuno infatti mai esercitò con buoni metodi il potere raggiunto con l’infamia. Il consenso generale nominò Galba, Galba , favorevoli voi,me Caesar;se stato senato e popolo sono nomi vuoti,è,commilitoni,vostro interesse che i malfattori non eleggano l’imperatore:l’ammutinamento delle legioni ai propri comandanti fu udita talvolta,la vostra fedeltà e fiducia rimase illesa fino a oggi e anche Nero abbandonò voi,non voi Nero.Meno di trenta fuggiaschi e disertori che nessuno tollererebbe elettori del proprio centurione o tribuno, assegneranno il potere?Accettate l’esempio e non reagendo compite un pubblico delitto?Questa anarchia si trasporterà nelle province e a noi toccherà il risultato del tradimento, a voi delle guerre.Ne è di più che vi viene dato per l’uccisione del principe che se innocenti,ma inoltre da noi prenderete il premio per la fedeltà ,che da altri per il tradimento.

Dilapsis speculatoribus cetera cohors non aspernata contionantem,ut turbidis rebus evenit,forte magi s et nullo adhuc consilio rapit signa,quod postea creditum est,insidiis et simulatione.Missus et Celsus Marius ad electos Illyrici exercitus Vipsania in porticu tendentes;praeceptum Amullio Sereno et Domitio Sabino primipilaribus,ut Germanicos milites e Libertatis atrio accerserent:Legioni classicae diffidebatur,infestae ob caedem commilitonum,quos primo statim introitu trucidaverat Galba:Pergunt etiam in castra praetorianorum tribuni Cetrius Severus,Subrius Dexter,Pompeius Longinus,si incipiens adhuc et necdum adulta seditio melioribus consiliis flecteretur:Tribunorum Subrium et Cetrium adorti milites minis,Longinum manibus coercent exarmantque,quia non ordine militiae,sed e Galbae amicis,fidus principi suo et desciscentibus suspectior erat.Legio classica nihil cunctata praetorianis adiungitur;Illyrici exercitus electi Celsum infestis pilis proturbant.Germanica vexilla diu nutavere,invalidis adhuc corporibus et placatis animis,quod eos a Nerone Alexandriam praemissos atque inde rursus longa navigatione aegros impensiore cura Galba refovebat.
28
Sparite le guardie scelte,il resto del drappello non ostile al parlatore,come succede nei disordini,più per caso e senza ancora alcun piano ammaina le insegne che poi fu creduto per tradimento e inganno;-e Celsus Marius mandato al corpo ufficiali dell’esercito illirico attendato nel portico Vipsania,-ordina ai primipilari Amullius Serenus e Domitius Sabinus di far venire dal portico della Libertà i soldati germaniciSi diffidava dei marinai,maldisposti per la strage dei camerati,che Galba subito al primo ingresso aveva massacrato.Si affrettano anche verso le caserme i tribuni dei pretoriani Cetrius Severus,Subrius Dexter,Pompeius Longinus, se placavano con migliori consigli l’ancora incipiente e non ancora matura rivolta.I soldati aggressivi con minacce verso i tribuni Subrius e Cetrius,bloccano con le mani e disarmano il Longinus,non per il grado militare,ma perché amico di Galba, fedele al suo principe e era molto sospetto ai rivoltosi.La legione navale senza esitazione si unisce ai pretoriani,i rappresentanti dell’esercito illirico scacciano Celsus con i giavellotti tesi.I reparti germanici a lungo ondeggiarono,ancora debilitati nel fisico e colla mente placida poiché mandati da Nero ad Alessandria e poi indietro,fiacchi per la lunga navigazione,Galba con dispendiosa sollecitudine stava rimettendo in forma.

Universa iam plebs Palatium implebat,mixtis servitiis et dissono clamore caedem Othonis et coniuratorum exitium poscentium,ut si in circo aut teatro ludicrum aliquod postularent:neque illis iudicium aut veritas,quippe eodem die diversa pari certamine postulaturis,sed tradito more quemcumque principem adulandi licentia adclamationum et studiis inanibus.Interim Galbam duae sententiae distinebant:Titus Vinius manendum intra domum,opponendo servitia,firmando aditus,non eundum ad iratos censebat:daret malorum paenitentiae,daret bonorum consensui spatium:scelera impetu,bona consilia mora valescere;denique eundi ultro,si ratio sit,eandem mox facultatem,regressus,si paenitat,in aliena protestate.Festinandum ceteris videbatur,antequam cresceret invalida adhuc coniuratio paucorum:trepidaturum etiam Othonem,qui furtim digressus,ad ignaros inlatus,cunctatione nunc et segnitia terentium tempus imitari principem discat:Non exspectandum ut compositis castris forum invadat et prospectante Galba Capitolium adeat,dum egregius imperator cum fortibus amicis ianua ac limine tenus domum cludit,obsidionem nimirum toleraturus:Et praeclarum in servis auxilium,si consensus tantae multitudinis et,quae plurimum valet,prima indignatio elanguescat.Perinde intuta quae indecora;vel si cadere necesse est,occurrendum discrimini:id Ottoni invidiosius et ipsis honestum.Repugnantem huic sententiae Vinium Laco minaciter invasit,stimulante Icelo privati odii pertinacia in publicum exitium.
29
Già tutta la gente riempiva il Palazzo,mischiati anche gli schiavi , con un chiassoso vociare dei postulanti l’uccisione di Otho e la fine dei congiurati,come se reclamassero qualche spettacolo al circo o al teatro.Nè in loro giudizio o sincerità perché nello stesso giorno avrebbero invocato l’opposto con pari accanimento,ma per il tramandato uso di adulare qualunque principe con sfrenate acclamazioni e inutili ossequi.Frattanto due suggerimenti dividevano Galba:Titus Vinius pensava di rimanere nel Palazzo,di contrapporre gli schiavi,di fortificare le entrate,di non affrontare gli scalmanati.Desse spazio al pentimento dei colpevoli,al consenso dei buoni,che i misfatti prendono forza sull’istante,i buoni consigli dall’attesa;infine che se si decide di uscire spontaneamente,poi la stessa facoltà’ del rientro, se pentitosi,(sarebbe) nelle mani altrui.Agli altri sembrava di dover accelerare prima che crescesse l’ancora debole rivolta dei pochi,che anche Otho sarebbe stato in ansia,che allontanatosi furtivamente,presso sconosciuti portato,imparava ad imitare il principe or grazie all’inerzia attuale e alla pigrizia dei perditempo:Non si deve aspettare che ordinate le caserme,invada il foro e arrivi al campidoglio,Galba spettatore;mentre l’eccellente imperatore con i forti amici barrica le porte e la casa fino all’ingresso,pronto a resistere indubbiamente all’assedio,inoltre prestigioso l’aiuto della servitù se l’appoggio di tanta moltitudine e il primo sdegno,che è fortissimo,s’indebolisce;inoltre” insicuro ciò che sconveniente”.Ovvero qualora sia necessario perire,il pericolo deve essere preso di petto:ciò con assai impopolarità per Otho, e per noi dignitoso.Laco aggredì verbalmente Vinius,oppositore di questa opinione, Icelus incalzante con una ostinazione da odio personale,per la rovina dello stato.


Home Page | Introduzione | historiae 4-30 | historiae 31-55 | historiae 56-80 | historiae 81-100 | historiae 101-120 | Mappa del sito


Torna ai contenuti | Torna al menu